Tuinieren leer je met vallen en opstaan, maar als beginner is het noodzakelijk om te weten wat je te doen staat, welke voorbereidingen je moet treffen en hoe je uiteindelijk van start kan. De truc van succesvol moestuinieren is klein beginnen. Start liever met 10 vierkante meter en breid later uit, dan meteen voor een grotere moestuin te gaan om er na een seizoen voor altijd gefrustreerd mee op te houden.
De ligging van je moestuin
Misschien wel het belangrijkste bij het ontwerpen van een moestuin: kies voor een goede plek. Zo veel mogelijk zon is ideaal, minimaal 6 tot 8 uur, want de meeste groenten zijn zonaanbidders. Kies ook voor beschutting. Dat betekent niet dat er geen wind mag zijn, wind kan namelijk ook warme lucht aanvoeren. Maar houd rekening met de verschillende windrichtingen: uit het noorden komt bijvoorbeeld de koudste lucht. Laat de zuidkant van de tuin open om zo veel mogelijk van de zon en warme lucht te profiteren.
Leg je moestuin voldoende ver van eventuele bomen in de tuin. Voldoende ver, dat betekent net zo ver als de kruin breed is. Dus 20 m voor een grote boom (volgroeide eik, notelaar of linde). Bomen verbruiken namelijk heel wat water. Dichtbij een boom is de bodem te droog voor een gezonde moestuin, zeker op zandgrond die sowieso al snel verdroogt.
Maak een moestuinplan
Het maken van een moestuinplan is belangrijk om een beetje structuur aan te brengen in je groene omgeving. In je moestuinplan geef je aan wat je gaat zaaien, wanneer je gaat zaaien, en waar je gaat zaaien. Wat je gaat zaaien kies je natuurlijk zelf. Houd wel rekening met de hoeveelheid plaats die je hebt. Wanneer je zaait, dat kan je een beetje zelf kiezen, maar natuurlijk moet je luisteren naar de wetten van de natuur. Neem dus een goede zaaikalender bij de hand. Als gevorderde moestuinier kan je ook eens experimenteren met voor- en nateelten. Waar je gaat zaaien is ook ontzettend belangrijk en wordt vaak over het hoofd gezien. Voor een gezonde, ecologische moestuin moet je namelijk rekening houden met vruchtwisseling en wisselteelt.
Grond voorbereiden
Voor je aan de slag kan met het zaaien van groenten, kruiden of bloemen moet je de moestuingrond voorbereiden. Je wilt je zaden onder de beste omstandigheden laten ontkiemen. Daarom is het raadzaam om bijvoorbeeld onkruid en stenen te verwijderen en de bodem te verbeteren. Wie een grasveld moet omspitten, zal flink zweten. Veel tuiniers besparen zich de moeite en gebruiken voor het prepareren van de bodem een grondfrees. Maar als je de aarde met een spade bewerkt, krijg je ten eerste het gevoel met welk soort bodem je te maken hebt en ten tweede kan je daarbij het onkruid veel beter verwijderen.
Probeer ook eens de beproefde techniek met het karton. Het verlost je van wortelonkruiden maar is ook geschikt om een grasmat – zonder gebruik van chemische sproeistoffen of van zware grondbewerking! – om te vormen tot een mooie moestuin. Het systeem is eenvoudig en goedkoop. Gewoon zelf doen! Verspreid in het najaar grote stukken bruin en zuiver karton (liefst onbedrukt) over je te bewerken grond. Zorg dat het karton 20 cm overlapt en bedek het met een dikke laag compost of mulch. Het karton zal het onkruid verstikken en de wormen zullen feesten door al het organisch materiaal en je gestikt onkruid om zetten in humus. Je kan zelfs planten voor het karton volledig verteerd is. Verwijder op die plaats voorzichtig de deklaag en steek met de spade een stuk karton uit, ter grootte van het plantgat. Neem daaronder zonodig de zode weg. Voeg wat rijpe compost in het plantgat toe en dek zorgvuldig de bodem rond de plant af met mulch.
Neem voldoende tijd voor dit project. Per slot van rekening moet werken in de tuin ook leuk zijn!
Handige tip
Is de bodem van het groenteperk verdicht? Begin dan met aardappelen! Als eerste vrucht voor nieuwe perken kan je de oude vertrouwde aardappelen kiezen, want die maken de bodem los. Nadeel is dat je een jaar moet wachten met groenten.
Mulchen in plaats van trekken
In de natuur wordt elke open plek op de grond al snel in beslag genomen door planten. Dat is in de moestuin niet anders. Bedekte en dus beschaduwde aarde is voor onkruid minder aantrekkelijk. Een mulchlaag onderdrukt hun groei.